„Deklaracja o stosowaniu mediacji i innych alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR)”
część II

Społeczna Rada do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości

 

Społeczna Rada ds. Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości („Społeczna Rada ADR”) w celu upowszechnienia idei polubownego rozwiązywania sporów wśród podmiotów gospodarczych oraz wśród kancelarii prawnych opracowała „Deklarację o stosowaniu mediacji i innych alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR)”.

Mediacja charakteryzuje się tym, że jest metodą stosunkowo szybką i nie wiąże się z wysokimi kosztami postępowania. Ze względu na swoje cechy, takie jak poufność i nieformalność, szczególnie nadaje się do rozwiązywania sporów gospodarczych. Dzięki częstemu udziałowi w negocjacjach, idea mediacji powinna być bliska przedsiębiorcom. Mediacja jest bowiem rodzajem negocjacji wspomaganych przez profesjonalnego pośrednika – mediatora. Mediacja opiera się na autonomii stron, co oznacza, że przedsiębiorcy biorący udział w postępowaniu sami mogą dostosowywać tę metodę do swoich potrzeb i możliwości. Ponadto, przedsiębiorcy mają wpływ na wynik postępowania, gdyż to od nich zależy, czy do ugody dojdzie i jaki będzie jej kształt.

Mediacja, nawiązując do elementarnych zasad regulujących stosunki społeczne i gospodarcze, odchodzi od tradycyjnego wymierzania sprawiedliwości przez sądy na rzecz sprawiedliwości indywidualnej i rozwiązań uzgadnianych na przez samych zainteresowanych. Popularyzacja mediacji wymaga zmiany świadomości i nastawienia w podejściu do rozwiązywania sporów. Zmiany w świadomości wśród potencjalnych uczestników mediacji nie dokonują się same, lecz są stymulowane przez upowszechnianie idei mediacji, wprowadzanie określonych zmian legislacyjnych oraz edukację w tym zakresie.

Szersze stosowanie mediacji wymaga działań na wielu płaszczyznach, zarówno przez instytucje publiczne, w tym organy wymiaru sprawiedliwości, jak i organizacje gospodarcze i pozarządowe. Poza działaniami natury ogólnej, konieczne jest podjęcie konkretnych inicjatyw, w ślad za przykładem wielu krajów europejskich i pozaeuropejskich, mających na celu upowszechnienie mediacji w stosunkach gospodarczych. Przykładem takich działań jest inicjatywa publicznej deklaracji o stosowaniu mediacji lub innych alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR) […]

Oprócz podmiotów gospodarczych oraz instytucji rządowych deklaracja jest także składana przez kancelarie prawne, które zobowiązują się do tego, że ich prawnicy będą posiadać odpowiednią wiedzę w zakresie mediacji i innych ADR, będą informować i rozważać z klientami możliwość zastosowania alternatywnych wobec postępowania przed sądem, polubownych metod rozwiązywania sporów.

Z tych względów Społeczna Rada ADR, mając przede wszystkim na względzie promocję mediacji, zachęca do składania deklaracji o stosowaniu mediacji i innych ADR.

źródło: http://ms.gov.pl

„Deklaracja o stosowaniu mediacji i innych alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR)” część I

Zgodnie z „Deklaracją o stosowaniu mediacji i innych alternatywnych metod rozwiązywania sporów (ADR)” podmioty gospodarcze i kancelarie prawne, a także np. instytucje publiczne, organy administracji itp., składają publiczne zobowiązanie, w którym deklarują, że będą podejmować próby rozwiązywania sporów z wykorzystaniem metod polubownych, traktując wnoszenie spraw do sądów jako ostateczność.

Na przykład, zgodnie z treścią zobowiązania „Pledge to ADR” zainicjowanego przez International Institute For Conflict Prevention and Resolution (CPR) w Stanach Zjednoczonych, podmioty, które je złożyły, rozważają w każdym przypadku przed wniesieniem sprawy do sądu, czy zastosowanie metod ADR jest możliwe, a jeżeli ta ocena jest pozytywna, to zobowiązują się do zaproponowania drugiej stronie sporu zastosowania takiej metody. Z inicjatywy CPR ponad 4.000 dużych amerykańskich przedsiębiorstw podpisało „Pledge to ADR”. Znane są również deklaracje o charakterze sektorowym, adresowane do określonej grupy przedsiębiorców. Na przykład, International Trademark Association promuje deklarację dla podmiotów będących właścicielami znaków towarowych w celu ograniczenia kosztów postępowań sądowych oraz uniknięcia długich, skomplikowanych, niepewnych co do wyniku, a także niekorzystnych z punktu widzenia wizerunku przedsiębiorców postępowań.

Deklaracje o stosowaniu ADR są również popularyzowane przez rządy niektórych krajów. Na przykład, w 2001 r. rząd brytyjski rekomendował wszystkim instytucjom rządowym złożenie zobowiązania do ADR polegającego na tym, że zanim sprawa zostanie przekazana do sądu, instytucje te podejmą próby rozwiązania sporu w drodze mediacji lub arbitrażu. Ta decyzja przyniosła wzrost zastosowania przede wszystkim mediacji, bo chociaż ma ona w tych sporach charakter dobrowolny, to 27% stron poddaje się tej metodzie. Ponadto, efektywność mediacji okazała się bardzo wysoka, gdyż prawie w 90% spraw zawierano ugody.

We Francji deklaracja o stosowaniu mediacji (Charte de la médiation inter-entreprises) została zainicjowana przez Ministra Gospodarki oraz Francuską Izbę Handlu, a przyrzeczenie podpisało ponad 60 spośród największych francuskich przedsiębiorstw.

Oprócz podmiotów gospodarczych oraz instytucji rządowych deklaracja jest także składana przez kancelarie prawne, które zobowiązują się do tego, że ich prawnicy będą posiadać odpowiednią wiedzę w zakresie mediacji i innych ADR, będą informować i rozważać z klientami możliwość zastosowania alternatywnych wobec postępowania przed sądem, polubownych metod rozwiązywania sporów.

źródło: http://ms.gov.pl

Internetowe Portale Orzeczeń

W każdym z 11 Sadów Apelacyjnych uruchomione zostały w dniu 1 sierpnia 2012 r. Internetowe Portale Orzeczeń. Linki do portali dostępne są pod adresem http://orzeczenia.ms.gov.pl.

Za pośrednictwem portali udostępniane będą systematycznie orzeczenia sądowe. Dzięki portalom każdy bez konieczności dodatkowego logowania będzie mógłuzyskać dostęp do aktualnych orzeczeń danego Sądu Apelacyjnego.

Jednakże publikacja orzeczeń nie obejmuje spraw z zakresu rozwodów, separacji czy też ubezwłasnowolnienia. Ponadto wszystkie orzeczenia zostaną pozbawione danych umożliwiających identyfikację podmiotów, których dotyczy rozstrzygnięcie.

Proces udostępniania treści orzeczeń uwzględnia wymogi stawiane przez regulacje z zakresu prawa ochrony dóbr osobistych i danych osobowych.

Wyszukiwanie podstawowe odbywać się może z wykorzystaniem dwóch kryteriów tj. słowa kluczowego oraz sygnatury akt. Dzięki funkcji wyszukiwania zaawansowanego użytkownik będzie miał do dyspozycji dodatkowe opcje w tym: sygnatury orzeczenia, daty jego wydania, sądu i składu orzekającego w danej sprawie. Możliwe jest również zapoznanie się ze zbiorami orzeczeń wyodrębnionymi na podstawie wpisanego pojęcia, hasła tematycznego czy rodzaju orzeczenia.

Oprogramowanie wyszukiwarki portalu umożliwia skorzystanie z funkcji podpowiedzi, korekty błędnie wpisanego pojęcia, a także sortowania wyników według trafności występowania w treści orzeczenia poszukiwanej frazy.

Użytkownik ma do dyspozycji metrykę zawierającą takie informacje jak: dane o składzie orzekającym, sygnaturze akt, treści rozstrzygnięcia, właściwości Sądu. Portal umożliwia zapisanie w postaci cyfrowej, jak i wykonanie wydruku wybranego orzeczenia.

Źródło:www.ms.gov.pl

ostateczność decyzji administracyjnych wg KPA.

Zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) (dalej KPA) ostateczne są decyzje administracyjne, od których nie przysługuje odwołanie w administracyjnym toku instancji (art. 127 § 1-2 w zw. z art.129 KPA) lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 127 § 3).

Art. 16 § 1. Decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana takich decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w kodeksie lub ustawach szczególnych. § 2. Decyzje mogą być zaskarżane do sądu administracyjnego z powodu ich niezgodności z prawem, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych ustawach.

Ostateczność decyzji administracyjnej wywołuje istotne skutki dla strony postępowania administracyjnego. Decyzja posiadająca walor ostateczności nie może zostać wzruszona w drodze zwyczajnych środków administracyjnych (odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy), co w konsekwencji powoduje możliwość egzekwowania jej postanowień. Przepis art. 16 § 1 zd. 2 KPA wskazuje, iż uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznych, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w kodeksie lub ustawach szczególnych.

Należy pamiętać, iż ostateczność decyzji jest ściśle związana z upływem terminu do wniesienia przez stronę odwołania do organu administracji publicznej wyższego stopnia (chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy).

Uzyskanie przez decyzję po upływie określonego terminu (co do zasady: 14 dni od daty doręczenia lub ustnego ogłoszenia decyzji ) statusu ostateczności nie ma bezpośredniego wpływu na wykonalność decyzji. Kwestia wykonalności decyzji administracyjnych regulowana jest przez konkretne przepisy KPA i przepisy ustaw szczególnych.

Ostateczność to nie to samo co prawomocność. Prawomocność jest ściśle związana z postępowaniem sądowym lub upływem terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

W związku z powyższym decyzja staje się ostateczna po upływie określonego przepisami terminu.

Terminy we ww. przypadku liczymy zgodnie z zasadami określonymi przez przepisy KPA.

Należy pamiętać, iż decyzja wydana przez organ odwoławczy w wyniku rozparzonego odwołania staje się ostateczna z dniem jej wydania (w związku z dwuinstancyjnym charakterem postępowania administracyjnego).

Wskazówka:

doręczenie lub ustne ogłoszenie decyzji ---> 14 dni na wniesienie odwołania lub złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy ---> po upływie ww. terminu, gdy strona nie skorzystała z prawa do odwołania, decyzja staje się ostateczna. 

doręczenia wg KPA

Ustawa z dnia z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071) (dalej KPA) reguluje kwestię doręczeń w kontekście administracyjno-prawnym. Przepisy dotyczące doręczeń zwarte są w przepisach art. 37-49 Rozdziału 8 Działu 1 KPA. Kluczowe dla postępowania administracyjnego prowadzonego przez organy administracji publicznej są przepisy art. 42, art. 43, art. 44 KPA, które określają zasady postępowania przy dokonywaniu doręczeń osobom fizycznym (podmiotom, które nie są jednostkami organizacyjnymi i organizacjami społecznymi).

Art. 42 (wskazuje na miejsce, w którym można dokonać skutecznego doręczenia – przypis własny) § 1. Pisma doręcza się osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub miejscu pracy. § 2. Pisma mogą być doręczane również w lokalu organu administracji publicznej, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej. § 3. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób określony w § 1 i 2, a także w razie koniecznej potrzeby, pisma doręcza się w każdym miejscu, gdzie się adresata zastanie.

Art. 43 (określa zasady postępowania w przypadku nieobecności adresata – p.w.) W przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za pokwitowaniem, dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. O doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy zawiadamia się adresata, umieszczając zawiadomienie w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy to nie jest możliwe, w drzwiach mieszkania.

Art. 44  (reguluje zasady postępowania w przypadku niemożliwości doręczenia bezpośrednio adresatowi [zg. z art. 42] lub np. dorosłemu domownikowi [zg. z art. 43] – pw.) § 1. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób wskazany w art. 42 i 43: 1) poczta przechowuje pismo przez okres czternastu dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez pocztę, 2) pismo składa się na okres czternastu dni w urzędzie właściwej gminy (miasta) - w przypadku doręczania pisma przez pracownika urzędu gminy (miasta) lub upoważnioną osobę lub organ. § 2. Zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru w terminie siedmiu dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia w miejscu określonym w § 1, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata. § 3. W przypadku niepodjęcia przesyłki w terminie, o którym mowa w § 2, pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od daty pierwszego zawiadomienia. § 4. Doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy.

Podstawowym sposobem skutecznego doręczenia pisma osobie fizycznej jest doręczenie dokonane w jej mieszkaniu. W przypadku, gdy osoba doręczająca pismo (najczęściej jest to listonosz) nie zastanie adresata w miejscu jego zamieszkania powinien podjąć próbę doręczenia pisma dorosłemu domownikowi (ewentualnie sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi).

W przypadku niemożliwości dokonania doręczenia w sposób opisany w przepisach art. 43 KPA doręczyciel stosuje zasady postępowania określone w art. 44 KPA tj.:

pozostawia w oddawczej skrzynce pocztowej (chyba, że nie ma takiej możliwości, to wówczas w innym miejscu opisanym w art. 44 § 2) informację o przesyłce (popularne awizo), którą przechowuje się w placówce pocztowej,

poczta przechowuje pismo przez okres czternastu dni w swojej placówce pocztowej, w przypadku doręczania pisma przez pocztę.

Wskazane powyżej zawiadomienie o pozostawieniu pisma w placówce pocztowej (awizo) zawiera informację dla adresata, iż adresowaną do niego przesyłkę będzie mógł odebrać w ciągu siedmiu dni licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia. Jeżeli adresat nie podejmie przesyłki w ciągu ww. terminu listonosz pozostawi w powtórne awizo z informacją, iż odbiór pisma jest możliwy w ciągu czternastu dni od daty pierwszego zawiadomienia.

Należy zwrócić uwagę, iż doręczyciel (listonosz) po upływie siedmiu dni od pierwszego zawiadomienia nie podejmuje kolejnej próby doręczenia lecz jedynie pozostawia we właściwym miejscu awizo z ww. informacją.

Tak więc odbiór pisma z placówki pocztowej jest możliwy w ciągu czternastu dni o daty pierwszego zawiadomienia.

Jedną z najistotniejszych kwestii, które mają wpływ na dalsze czynności organu administracji jest stwierdzenie skutecznego, bądź nieskutecznego doręczenia pisma administracyjnego.

W przypadku, gdy doręczenie pisma adresatowi nie nastąpiło ani na podstawie art. 42 KPA, ani art. 43 KPA ustawodawca przewidział w art. 44 KPA instytucję doręczenia zastępczego.

Art. 44 § 4 KPA określa od którego momentu należy przyjąć, iż pismo zostało skutecznie doręczone. Zgodnie z przepisem ww. artykułu pismo uważa się za doręczone z upływem ostatniego dnia czternastodniowego okresu, w trakcie którego było ono przechowywane w placówce pocztowej.

Po upływie wskazanego powyżej terminu placówka pocztowa odsyła pismo nadawcy (organowi administracji), co umożliwia wpięcie go do akt sprawy. Takie postępowanie organu spowoduje, iż pismo wywoła związane z nim skutki prawne.

Wskazówka:

próba doręczenia na podstawie art. 42 i art. 43 KPA ---> w przypadku niemożliwości doręczenia pozostawia się pismo w placówce pocztowej na okres 14 dni, a we właściwym miejscu pozostawia się  o tym zawiadomienie ---> po 7 dniach ponowne zawiadomienie ---> po 14 dniach, gdy pisma nie podjęto następuje zwrot pisma do nadawcy ---> uznanie pisma za doręczone i pozostawienie w aktach sprawy ---> pismo wywołuje związane z nim skutki prawne